Wśród rozległych lasów Mazur stanowiących Puszczę Piską z dala od miast znajduje się rzeka Krutynia stanowiąca jeden z najbardziej znanych i najatrakcyjniejszych szlaków kajakowych w Europie. Ponad 100-kilometrowy szlak kajakowy rzeki Krutyni rozpoczyna się na półn-zach. od Mrągowa, gdzie rzeka wypływa z Jez. Warpuny i przepływa przez 20 jezior. Poszczególne odcinki Krutyni przybierają różne nazwy: Sobiepanka, Babięcka Struga, czy Spychowska Struga. Szerokość Krutyni wynosi 20-25m, a głębokość od 0,5 do 2m zaś dno jest porośnięte wodorostami i liliami wodnymi. Bogatą przyrodę otaczającą Krutynię chroni 11 rezerwatów przyrody, a ochronę zapewnia również Mazurski Park Krajobrazowy. Obejmuje on 60 jezior o powierzchni powyżej 1ha, rzekę Krutynię, oraz unikalną florę np. storczyki, widłaki; a także faunę: łosie, bobry, wydry i ponad 200 gatunków ptaków np. bocian czarny, orzeł bielik, rybołów.

Rezerwaty:

Czapliniec – ornitologiczny – 200-letni drzewostan sosnowy

Czaplisko – Ławny Lasek – ornitologiczny – 200-letni drzewostan sosnowy

Jezioro Lisunie – florystyczny obejmuje silnie zarastające jezioro i stanowiska rzadkich roślin wodnych.

Jezioro Łuknajno – faunistyczny ostoja łabędzia niemego do 2500szt. oraz ok. 175 innych gatunków ptaków. Uznane przez UNESCO za rezerwat biosfery.

Jezioro Warnołty – krajobrazowo-ornitologiczny – płytkie zarastające jezioro, miejsce lęgowe ptaków wodno-błotnych i miejsce żerowania rzadkich gatunków ptaków drapieżnych.

Królewska Sosna- leśno-torfowiskowy, 200-letni starodrzew sosnowy z domieszką dębu szypułkowego, świerka i brzozy brodawkowatej oraz 3 jeziorka z reliktową florą torfowisk.

Krutynia krajobrazowo-leśny, utworzony dla ochrony zróżnicowanego krajobrazu polodowcowego Jeziora Krutyńskiego i odcinka rzeki Krutyni wraz z przyległymi lasami liściastymi i mieszanymi.

Krutynia Dolna – krajobrazowo-florystyczno-faunistyczny chroniący ekosystemy leśne, torfowiskowe i wodne.

Strzałowo – leśny dla zachowania fragmentu lasu mieszanego – sosny o wysokości 33m.

Zakręt – torfowiskowo - leśny, chroniący 3 jeziorka z reliktową florą oraz lasy sosnowe z domieszką dębu w wieku 200 lat, występują tu pływające wyspy (odrywające się fragmenty torfu).

Użytki ekologiczne to np. jeziorko dystroficzne Zaułek – taflę wodną otacza torfowisko wysokie z reliktową florą polodowcową.

Pomniki przyrody – na terenie Mazurskiego Parku Krajobrazowego uznano 93 obiekty. Są to najczęściej stare dęby, występujące pojedynczo lub w grupach, o ciekawych kształtach sosny, malownicze aleje lipowe i głazy narzutowe. Godnymi obejrzenia w najbliższym dorzeczu Krutyni są:

„Zakochana para” – dąb obejmuje konarami sosnę nad Jez. Mokrym,

„Dąb nad Mukrem” im. Karola Małłka nad Jez. Mokrym,

„Królewska sosna” martwa o wys. 35m nad Jez. Mokrym.

W okolicach dorzecza Krutyni, prócz przepięknej przyrody można także zobaczyć ciekawe obiekty architektury pruskiej. Są to leśniczówki, gospodarstwa rolne w lesie, ruiny siedlisk robotników leśnych, cmentarze, pozostałości militarne a także stare tory kolejowe i pozostałości po wiaduktach.